Ik ben in een paar jaar tijd een echte netwerker geworden. Dat
heeft natuurlijk te maken met wie ik zelf ben, maar toch vooral met de context
van de stad. Want het (samen) leven in de stad gebeurt meer en meer
netwerksgewijs. Instituten en begrensde gemeenschappen hebben nog best hun
betekenis, maar het gebéurt toch vooral in het netwerk. Uiteraard heeft dat
allerlei gevolgen voor het kerkelijke leven en de missionaire presentie van
onze gemeente.
Om met dat eerste te beginnen: de Jeruzalemkerk wordt steeds
meer een knooppunt in een breder netwerk dan een door strak omschreven
lidmaatschap gekenmerkte gemeente. Concreet betekent dit, dat de identiteit van
de gemeente minder bepaald wordt door de grenzen (wie zijn er buiten en wie
zijn er binnen?) dan door de kern (wat is de bron waaruit wij putten?). De
gemeente bestaat dus steeds meer uit nogal verschillende mensen, die zich
verbonden weten met waar het in de gemeente om gaat (het Evangelie van Jezus
Christus!) maar die in de mate van verbondenheid wel verschillen. En waar we vroeger genoeg hadden aan de twee
kerkordelijke categorieën ‘dooplid’ en ‘belijden lid’ gebruiken we nu categorieën als belijdend, betrokken
en belangstellend. Zeker als het om die laatste categorie gaat is duidelijk,
dat het om een open, netwerkachtige verbinding gaat.
Het interessante van die ontwikkeling is, dat het
onderscheid tussen kerkelijke en niet-kerkelijke mensen hiermee op zijn minst vager is geworden. Wanneer iemand
binnen of buiten is blijkt pas na een tijdje achteraf. Maar ondertussen ben je
als kerkelijke gemeenschap gewoon met elkaar op weg. Met mensen die al jaar
jarenlang betrokken zijn, met christenen uit andere kerken, met regelmatige bezoekers van een kerkdienst
waarvan je niet weet of ze (ergens) lid zijn, met Alpha-Cursisten maar ook met kunstenaars en buurtbewoners die nooit in de
kerk komen maar toch op een of andere manier betrokken zijn. En zeker als
predikant beweeg ik me daar dagelijks in rond, zonder me nog zo bewust te zijn
van allerlei (voormalige) grenzen.
Waar dat allemaal toe leidt is natuurlijk wel de vraag, maar
ik maak me er maar geen zorgen om. Het Evangelie is altijd in staat gebleken in
te gaan in nieuwe culturen en de netwerk-cultuur maakt daarop geen
uitzondering. Integendeel zou ik tot nu toe zeggen, want ik ontdek steeds meer
hoezeer bijvoorbeeld ook Paulus een echte netwerker was. En saai wordt mijn
werk en leven op deze manier natuurlijk nooit!