De ruimte van de kerk

(Deze blog schreef ik voor de website van de Jeruzalemkerk)

De afgelopen tijd ben ik veel bezig geweest met het thema 'ruimte'. En dan niet theoretisch, maar heel praktisch. Ik geef twee voorbeelden.

Op 7 november hield ik de eerste Bijbelklasavond bij VanBoven. Met een groepje van drie vrouwen 'van buiten' en één 'van binnen' zijn we de Bijbel gaan verkennen. Twee van de drie deelnemers vroegen toen ze zich opgaven heel nadrukkelijk naar de ruimte die ik hen zou bieden. Dat was voor hen echt een voorwaarde om mee te doen. Ze willen heel graag kennis maken met de Bijbel, daar zoveel mogelijk over horen, maar daar dan ook echt hun eigen gedachten over kunnen vormen.  Als het mijn bedoeling was hen ergens van te overtuigen zou dat voor hen een belemmering zijn om mee te doen. Ik heb hen plechtig beloofd dat dat niet mijn bedoeling is en tot mijn grote vreugde kreeg ik aan het eind van de avond terug dat dit ook niet gebeurd is. Er was dus ruimte.

Een ander voorbeeld. In de afgelopen jaren hebben veel verschillende mensen hun eigen plekje gevonden in het huis van de Jeruzalemkerk. Mensen met verschillende kerkelijke achtergronden, maar ook mensen zonder kerkelijke achtergrond. Die mensen namen natuurlijk allemaal hun eigen gedachten en overtuigingen mee. En telkens weer merk ik hoe spannend dat is, zeker als het om mensen gaat zonder christelijke achtergrond.  Tijdens gesprekken - persoonlijk en in groepjes - word ik telkens weer verrast door het feit dat mensen soms echt heel anders denken dan ik of dan wat in onze kerk vanouds vertrouwd was. En dat roept dan de vraag op: hoe ga ik daar mee om? Ga ik er tegen in? Ga ik in discussie? Of laat ik de Bijbel zijn werk doen en stel ik mezelf bescheiden op? Steeds vaker kies ik voor het laatste. En dat geeft mensen dan ruimte om echt door de Bíjbel te worden aangesproken en niet door de ideeën van de kerk of de dominee.

Ik ben me zeer bewust van het feit dat ruimte geven in de kerk nooit vanzelf spreekt. Op allerlei manieren kunnen we elkaar de maat nemen en in de weg lopen. In die ruimte moeten we ons steeds weer oefenen, allereerst voor onszelf (hoeveel ruimte gunnen we ons zelf eigenlijk?) maar dan ook voor de ander. De kerk is ook wat dat betreft een oefenruimte.

Maar waar gaat het om in dat ruimte geven? In elk geval niet om onverschilligheid of ongelimiteerde vrijheid! Want in het centrum van de ruimte ligt een open Bijbel en die laten we steeds weer aan het woord komen, waardoor de ruimte telkens gevuld wordt met woorden die ons aanspreken, te denken geven, corrigeren of bevestigen. Van dat woord probeer ik dienaar te zijn - wat mij betreft de mooiste naam voor een predikant, dienaar van het Woord - en ik hoop dat iedereen in de kerk dat ook doet.

Die Bijbel in het midden maakt mij telkens weer ontspannen. Het is niet aan mij om mensen te overtuigen, dat moet die Bijbel zelf doen. Alles wat mij te doen staat is: ruimte scheppen, niet in de weg lopen, dienstbaar en onbevangen zijn. Want als de Bijbel niet overtuigt, kan ik het zeker niet.